Kim phun xăng/dầu ô tô bị bẩn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến động cơ, đây chính là nguyên nhân khiến xe bị yếu, đề khó nổ, chết máy…
Công dụng kim phun xe ô tô
Kim phun (béc phun – tiếng Anh là Injectors) là bộ phận đầu ra cuối cùng trong hệ thống cung cấp nhiên liệu của động cơ ô tô. Công dụng kim phun là trực tiếp thực hiện việc phun nhiên liệu vào buồng đốt xy lanh động cơ để tạo ra sự cháy.
Động cơ ô tô có thể hoạt động là nhờ sự đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí, đẩy piston để sinh công. Để tạo ra sự cháy này cần có 3 yếu tố: khí, nhiên liệu và tia lửa.
Trong đó, hệ thống nạp khí sẽ giúp hút không khí vào trong, van phân phối đưa khí vào buồng đốt. Hệ thống nhiên liệu đưa nhiên liệu qua bộ lọc xăng/dầu, đi vào bơm xăng/bơm cao áp dầu, sau đó bơm đẩy nhiên liệu đi qua kim phun để phun vào buồng đốt. Đúng thời điểm, bô bin đánh lửa ô tô sẽ cung cấp dòng điện cho bugi để tạo ra tia lửa đốt cháy hỗn khí khí và nhiên liệu. Khi sự cháy xảy ra, piston dịch chuyển làm trục khuỷu động cơ quay, từ đó tạo ra chuyển động.
Kim phun dùng trong động cơ xăng được gọi là kim phun xăng. Kim phun dùng trong động cơ dầu Diesel được gọi là kim phun dầu. Tương tự như bugi ô tô, động cơ có bao nhiêu xy lanh sẽ có bấy nhiêu kim phun. Ví dụ động cơ I4 có 4 xy lanh sẽ có 4 kim phun, động cơ V6 sẽ có 6 kim phun.
Vệ sinh bảo dưỡng kim phun
Kim phun ô tô sau một thời gian dài sử dụng dễ bị bám cặn bẩn, tạp chất, muội than… do đó cần bảo dưỡng vệ sinh định kỳ. Nếu sử dụng kim phun bẩn sẽ dễ bị tắc nghẽn đầu phun, khiến nhiên liệu vào buồng đốt xy lanh động cơ không đủ hay không đúng thời điểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của động cơ nói chung và tuổi thọ các chi tiết động cơ nói riêng.
Vệ sinh kim phun ô tô sẽ giúp quá trình đốt cháy hỗn hợp khí và nhiên liệu đạt được hiệu quả tối đa. Xe không chỉ vận hành mạnh mẽ, êm ái hơn mà còn tiết kiệm nhiên liệu.
Khi nào nên vệ sinh kim phun?
Theo các chuyên gia và nhà sản xuất ô tô khuyến cáo nên vệ sinh kim phun ô tô sau mỗi 15.000 – 20.000 km vận hành. Tuy nhiên nếu xe vận hành nhiều, môi trường ô nhiễm, nghi ngờ đã sử dụng xăng kém chất lượng thì có thể vệ sinh kim phun sớm hơn.
Trong trường hợp thấy xe có các dấu hiệu bất thường sau cũng nên sớm kiểm tra và vệ sinh kim phun (nếu cần):
Động cơ yếu hơn bình thường: Khi kim phun bị nghẹt, tắc, lượng xăng/dầu nạp vào buồng đốt bị ảnh hưởng, quá trình đốt cháy có thể sớm hơn hoặc trễ hơn. Điều này khiến động cơ yếu hơn bình thường.
Động cơ bị trục trặc: Kim phun tắc nghẽn khiến nhiên liệu vào buồng đối không đủ hay không đúng thời điểm, làm quá trình đốt cháy hỗn hợp khí và nhiên liệu không hiệu quả. Điều này dễ gây ra các trục trặc như xe đề khó nổ, ô tô chết máy giữa đường, xe bị giật khi lên ga, xe bị rần máy…
Khí thải nhiều hơn bình thường: Khi kim phun bị nghẹt bẩn, nhiên liệu bơm vào buồng đốt thường ít hơn và trễ hơn. Điều này khiến nhiên liệu không được đốt hết và thoát ra theo đường ống xả. Do đó khí thải xe sẽ nhiều hơn bình thường và có màu đen.
Xe ô tô hao nhiên liệu hơn bình thường: Kim phun bị bẩn khiến nhiên liệu phun vào buồng đốt bị sai lệch về lưu lượng và thời điểm, dẫn đến nhiên liệu không được đốt cháy triệt để. Do đó để bù vào, động cơ sẽ phải tiêu thụ mức nhiên liệu nhiều hơn bình thường.
Động cơ bị ồn: Khi kim phun bị nghẹt, quá trình đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và khí gặp vấn đề, khiến động cơ yếu hơn. Do đó để xe đạt được công suất đúng ý người lái thì động cơ sẽ phải hoạt động nhiều hơn bình thường dẫn đến tiếng ồn lớn hơn.
Hướng dẫn cách vệ sinh kim phun
Có 2 cách vệ sinh kim phun ô tô:
Vệ sinh kim phun gián tiếp bằng dung dịch chuyên dụng (không tháo kim phun)
Vệ sinh kim phun bằng dung dịch vệ sinh kim phun buồng đốt ô tô rất tiện lợi bởi không cần tháo/lắp kim phun phức tạp. Trên thị trường hiện có nhiều sản phẩm dung dịch vệ sinh kim phun buồng đốt ô tô của các hãng như Liqui Moly, Bluechem… Chủ xe cũng có thể mua về và tự vệ sinh tại nhà.
Cách vệ sinh kim phun bằng dung dịch rất đơn giản. Đa phần chỉ cần đổ trực tiếp dung dịch vào bình nhiên liệu (bình xăng/dầu). Dung dịch vệ sinh sẽ theo nhiên liệu đi vào kim phun. Tuy nhiên mỗi sản phẩm sẽ có tỷ lệ hoà trộn khác nhau. Ví dụ 1 bình dung dịch vệ sinh của Liqui Moly 300ml, nhà sản xuất khuyến cáo dùng cho 50 – 70 lít xăng. Tốt nhất chủ xe nên đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.
Ngoài ra khi mua dung dịch vệ sinh kim phun buồng đốt ô tô cũng cần lưu ý dung dịch vệ sinh kim phun xăng và dầu Diesel khác nhau. Tuyệt đối không dùng chung hay dùng lẫn lộn giữa 2 loại này.
Vệ sinh kim phun trực tiếp (tháo kim phun)
Với cách này, để vệ sinh kim phun sẽ phải tháo kim phun ra. Cách này giúp vệ sinh triệt để hơn do có thể súc rửa kim phun trực tiếp. Tuy nhiên công đoạn tháo lắp kim phun khá phức tạp. Nếu không khéo dễ bị hư hại gioăng cao su bọc quanh. Vì thế các chuyên gia thường khuyên chỉ nên vệ sinh kim phun theo cách này định kỳ sau mỗi 50.000 km vận hành. Bạn có thể tham khảo cách tháo kim phun ô tô ở phần hướng dẫn thay kim phun ô tô bên dưới.
Thay kim phun nhiên liệu
Tuổi thọ kim phun ô tô thường ở mức 1 tỷ chu kỳ hoạt động. Do đó kim phun ô tô hiếm khi thay thế. Nếu thay thường chỉ trên 200.000 km.
Trong trường hợp kim phun hỏng cần thay mới, chủ xe có thể thực hiện các bước tháo/lắp kim phun ô tô như sau:
Bước 1: Đậu xe ở chỗ an toàn, tắt máy, đảm bảo máy đã nguội hẳn.
Bước 2: Mở nắp capo, xác định vị trí kim phun cần thay mới.
Bước 3: Tháo giắc cắm kim phun bằng cách rút hoặc tháo chốt cài.
Bước 4: Tháo bu lông cố định của đường ống cấp nhiên liệu. Mỗi xe sẽ có số lượng bu lông khác nhau.
Bước 5: Nhẹ nhàng nâng ống rail ra khỏi đường ống nạp.
Bước 6: Tháo kim phun cần thay ra khỏi đường ống rail. Chú ý tháo hết các gioăng cao su làm kín xung quanh kim phun ra khỏi ống rail.
Bước 7: Lắp kim phun mới vào vị trí kim phun cũ vừa tháo. Sau đó lắp lại ống rail vào đường ống nạp. Vặn bu lông và cắm giắc cắm trở lại. Cho khởi động động cơ để kiểm tra lần cuối.
Nhập mã kim phun
Theo lệnh từ ECU, kim phun sẽ trực tiếp thực hiện việc phun nhiên liệu vào buồng đốt. Vì vậy, bộ phận này đòi hỏi độ chính xác cơ khí cực kỳ cao, để đảm lưu lượng phun và thời điểm phun chính xác.
Tuy nhiên thực tế thì dù công nghệ sản xuất ngày càng phát triển nhưng cũng khó thể tránh được việc sai số. Để khắc phục tình trạng sai số, trước khi được đưa đi phân phối, toàn bộ kim phun sẽ phải trải qua một khâu kiểm tra. Khi kiểm tra xong, mỗi kim phun sẽ được cấp một mã code, mã code này thể hiện mức độ sai số của kim phun nhiên liệu.
Khi lắp vào động cơ xe ô tô, người ta sẽ cập nhật mã kim phun vào file của chương trình điều khiển thuộc ECU. Nhờ vậy, ECU sẽ nhận diện được kim phun có sai số cụ thể ở mức nào, từ đó điều chỉnh lượng nhiên liệu phun ra sao cho phù hợp với kim phun.
Khi nào cần nhập mã kim phun?
Khi thay kim phun ô tô sẽ cần nhập mã kim phun. Nếu không thay toàn bộ kim phun thì chỉ cần nhập lại mã kim mới đã thay, không cần nhập lại tất cả. Ngoài ra, nếu chủ xe thay mới hộp ECU hoặc động cơ thì cũng phải nhập lại mã của toàn bộ kim phun. Lý do là vì hộp ECU mới không thể hiểu được sai số của kim phun nếu không nhập mã kim phun.
Không nhập mã kim phun có được không?
Nếu thay mới hộp ECU nhưng không nhập mã kim phun thì xe sẽ báo lỗi ngay lập tức. Mỗi dòng xe sẽ có mã lỗi khác nhau nhưng tất cả đều sẽ báo lỗi khi không nhập mã kim phun.
Trong trường hợp thay kim phun mới mà không nhập mã kim phun, ECU sẽ không thể tự phát hiện ra sai số để điều chỉnh. Điều này dẫn đến việc dù đã thay mới kim phun nhưng xe vẫn gặp các dấu hiệu tương tự như khi kim phun bị lỗi: máy chạy không êm, xe bị rần máy, rung giật, xe ra khói nhiều… Trường hợp xấu nhất xe có thể không thể nổ máy hay chết máy giữa đường.
Có thể lắp lẫn kim đã nhập mã cho nhau được không?
Câu trả lời là không. Mỗi kim phun lại có sai số khác nhau và hộp ECU đã thích ứng với sai số đó. Nếu lắp kim phun có sai số cần giảm lượng nhiên liệu vào động cơ xe có hộp ECU đang thích ứng với sai số tăng lượng nhiên liệu thì lượng nhiên liệu sẽ không khớp nhau. Trường hợp này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả vận hành của động cơ.
Mã kim có bao nhiêu ký tự, nằm ở vị trí nào?
Mã kim phun ô tô thường là dãy ký tự từ 6 đến 30 ký tự được khắc phía đầu kim hoặc thân kim. Hoặc có thể quét mã QR để ra mã kim phun.
Có vài loại kim phun thông dụng như sau: kim phun Denso có vị trí mã nằm ở đầu kim; kim phun VDO/Siemens có vị trí tương tự kim Denso; kim phun Delphi có vị trí mã nằm ở thân kim; kim phun Bosch có vị trí mã ở phía đầu kim.
Giá kim phun xăng/dầu ô tô
Giá kim phun xăng/dầu ô tô khác nhau tùy theo mẫu xe, dòng xe, hãng xe. Thông thường với các dòng phổ thông như Hyundai i10, Kia Morning, Toyota Vios, Toyota Innova, Toyota Fortuner… giá kim phun xăng chính hãng dao động từ 2 triệu – 6 triệu/1 cây kim phun.
Quy trình vệ sinh kim phun và buồng đốt ô tô
Bạn có thể tìm và sử dụng dịch vụ vệ sinh kim phun buồng đốt tại bất kỳ cơ sở chăm sóc và bảo dưỡng ô tô nào trên toàn quốc. Tuy nhiên để đảm bảo chất lượng bạn nên tìm đến những trung tâm sửa chữa và cung cấp dịch vụ bảo dưỡng ô tô chuyên nghiệp – AUTO NAM HÀ là một trong số đó.
Tùy vào xe động cơ máy xăng hoặc máy dầu sẽ có quy trình và sản phẩm sử dụng riêng biệt. Dưới đây, Nam Hà chia sẻ đến bạn đọc 2 quy trình tiêu chuẩn dành cho từng loại động cơ.
Vệ sinh kim phun nhiên liệu và buồng đốt động cơ xăng
Đối với vệ sinh kim phun nhiên liệu và buồng đốt động cơ xăng đặc biệt là vệ sinh kim phun xăng điện tử ô tô cần thực hiện tỉ mỉ và kĩ lưỡng để đảm bảo kim phun nhiên liệu được làm sạch hiệu quả. Tại AUTO NAM HÀ, quy trình vệ sinh kim phun xăng điện tử ô tô được thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Ngắt kết nối bơm xăng để ngừng lưu thông xăng đến kim phun buồng đốt.
- Bước 2: Khởi động động cơ, đến nhiệt độ hoạt động bình thường thì tắt máy.
- Bước 3: Kết nối máy BG VIA và dung dịch làm sạch kim phun buồng đốt của BG theo đường cung cấp nhiên liệu từ bình vào động cơ.
- Bước 4: Điều chỉnh áp suất khí cấp vào trong thiết bị BG VIA, đến áp suất thích hợp thì tiến hành khởi động lại động cơ, để động cơ chạy không tải cho đến khi hết dung dịch thì tắt máy. Lúc này, dung dịch vệ sinh được truyền qua kim phun tương tự như cách cung cấp nhiên liệu bình thường và tiến hành làm sạch kim phun xăng điện tử dưới sự hỗ trợ áp lực phun từ thiết bị BG VIA.
- Bước 5: Tắt máy, tháo kết nối với máy BG VIA và kết nối dây dẫn lại với bình nhiên liệu.
- Bước 6: Khởi động động cơ, kiểm tra sự rò rỉ và xóa các lỗi.
Vệ sinh kim phun nhiên liệu và buồng đốt động cơ dầu
Đối với động cơ dầu, chúng tôi thực hiện vệ sinh kim phun buồng đốt theo trình tự các bước:
- Bước 1: Khởi động động cơ đến nhiệt độ hoạt động bình thường thì tắt máy.
- Bước 2: Kết nối máy BG VIA vào hệ thống các đường cấp và đường hồi nhiên liệu của động cơ.
- Bước 3: Đổ dung dịch vệ sinh chuyên dụng vào trong máy BG VIA, mở các van.
- Bước 4: Khởi động động cơ, duy trì tốc độ vòng quay của động cơ là 1200 RPM và cho động cơ chạy không tải cho đến khi hết dung dịch.
- Bước 5: Tắt máy, tháo các đường kết nối với máy BG VIA ra, và kết nối với đường cấp nhiên liệu của động cơ với bình nhiên liệu.
- Bước 6: Khởi động động cơ và kiểm tra sự rò rỉ, xóa các lỗi nếu có.
Qua bài viết này, Auto Nam Hà hi vọng quý khách đã có cái nhìn tổng quan về Vệ sinh kim phun, Chúc quý khách hàng vạn dặm bình an !
