Hệ thống phanh trên ô tô đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình vận hành xe. Hệ thống này giúp xe có thể giảm tốc hoặc dừng lại khi đang chuyển động hay đảm bảo cho xe đang đỗ không bị trôi… Khi hệ thống phanh bị hỏng hoặc hoạt động không tốt sẽ gây ra mất an toàn, thậm chí dẫn tới hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy việc bảo dưỡng phanh xe ô tô thường xuyên là việc hết sức cần thiết.
Việc bảo dưỡng hệ thống phanh ô tô sẽ có những lợi ích sau:
Ô tô mất phanh là tình huống không tài xế nào mong muốn trong quá trình vận hành xe. Bên cạnh việc giữ bình tĩnh xử lý khi gặp tình huống này, lái xe cần biết một số nguyên nhân dẫn đến ô tô mất phanh để tìm được hướng giải quyết hiệu quả.
Để tránh tình huống ô tô bị mất phanh gây mất kiểm soát, lái xe cần tìm hiểu các nguyên nhân ô tô mất phanh để có biện pháp phòng tránh và thao tác đúng kỹ thuật khi vận hành xe.
Một trong những lý do phổ biến nhất là mất áp suất dầu phanh. Phanh ô tô hoạt động dựa vào áp suất thủy lực bên trong hệ thống. Nếu có sự rò rỉ dầu phanh trong đường ống dẫn dầu phanh hay xi lanh thì hệ thống phanh sẽ không đủ áp lực để thực hiện việc giảm tốc. Hậu quả là phanh bị chậm, quãng đường phanh dài hoặc thậm chí mất phanh. Thông thường khi gặp tình huống mất áp suất dầu phanh, đèn báo lỗi phanh sẽ bật sáng để cảnh báo người lái.
Một nguyên nhân ô tô mất phanh khác là rò rỉ dầu phanh hoặc phanh đã lâu không được thêm dầu. Để kiểm tra liệu xe ô tô mất phanh có phải do nguyên nhân này hay không, người lái cần kiểm tra bình chứa dầu phanh. Mực dầu quá thấp báo hiệu tình trạng rò rỉ dầu nghiêm trọng. Lúc này, người lái cần tiến hành rà soát lại toàn bộ hệ thống phanh để tìm ra nơi bị rò rỉ và cách khắc phục.
Hiện tượng rò rỉ dầu phanh có thể do phớt cao su làm kín của hệ thống phanh bị vỡ hoặc đường ống dẫn dầu bị gỉ. Trong trường hợp này, người lái cần đưa xe đến trung tâm bảo trì để xử lý triệt để.
Lái xe đạp phanh nhưng thấy phanh yếu hoặc không hiệu quả thì có thể do có không khí trong hệ thống phanh. Không khí lọt vào đường ống dẫn dầu phanh dẫn tới tắc nghẽn đường ống, khiến xe không tạo đủ áp suất để hệ thống phanh hoạt động. Cách xử lý nhanh trong trường hợp này là xả gió hệ thống phanh để loại bỏ các bọt khí.
Trường hợp khá hiếm gặp khiến xe ô tô mất phanh là phanh ABS bị lỗi. Phanh ABS là hệ thống hỗ trợ chống bó cứng phanh, giúp đảm bảo an toàn khi xe phanh gấp. Hệ thống này được trang bị trên hầu hết các dòng ô tô hiện đại. Đôi khi hệ thống ABS lỗi làm ngăn cản van nạp/xả thực hiện thao tác đóng/mở khiến xe bị mất phanh.
Bên cạnh đó, chất bẩn bên trong dầu phanh rất có thể đã đi vào bộ điều khiển, ngăn không cho van nạp/xả thực hiện thao tác đóng/mở khiến xe ô tô bị mất phanh.
Một trong những thói quen vận hành xe của tài xế như đạp phanh liên tục trong thời gian dài dễ khiến bố phanh bị cháy, dẫn đến phanh hoạt động kém hiệu quả, thậm chí xe mất phanh.
Để khắc phục tình trạng này, lái xe không nên đạp phanh liên tục trong thời gian dài mà sử dụng động cơ bằng cách gài về số thấp kết hợp phanh để giảm tốc độ xe.
Để kịp thời khắc phục tình trạng ô tô bị mất phanh, tài xế cần lưu ý các dấu hiệu nhận biết cơ bản sau đây:
Đạp phanh bị hẫng: trong trường hợp lái xe có cảm giác hẫng chân khi đạp chân phanh, đó chính là hiện tượng bị mất áp suất dầu phanh.
Đạp phanh không nhả (bó phanh): Dấu hiệu ô tô mất phanh này cho thấy lò xo kéo hoặc lò xo hồi vị các má phanh bị hỏng, kẹt xi lanh bánh xe, xi lanh tổng phanh bị hỏng, hoặc ô tô mất phanh do các thao tác sai của tài xế như phanh tay điều chỉnh sai, hành trình của chân phanh không đúng…
Đạp phanh thấy nặng: Các hệ thống phanh trên các dòng ô tô hiện đại thường dùng trợ lực chân không để giảm vất vả cho người lái khi đạp chân phanh. Do đó, nguyên nhân gây đạp phanh thấy nặng có thể do trợ lực phanh bị hỏng.
Đạp phanh hết cỡ nhưng xe không dừng: trường hợp này thường xảy ra với các dòng ô tô trang bị phanh tang trống. Tình trạng này thường do cần đẩy piston xi lanh chính bị cong, thiếu dầu hoặc má phanh quá mòn.
Đạp phanh có tiếng kêu ken két: tài xế khi đạp phanh thường xuyên nghe thấy tiếng kêu có thể là dấu hiệu cho thấy má phanh bị mòn, cần thay thế.
Trong khi lái xe nếu thấy hệ thống phanh có những dấu hiệu dưới đây bạn nên đưa xe tới những trung tâm uy tín để được bảo dưỡng phanh ô tô kịp thời:
Khi chưa nổ máy, đạp phanh không thấy cứng bàn đạp phanh: nguyên nhân của tình trạng này là do phanh bị e, hệ thống phanh đã gặp vấn đề vì thế bạn cần kiểm tra ngay nhằm kịp thời xử lý vấn đề mà xe đang gặp phải.
Má phanh mòn không đều: nguyên nhân của hiện tượng này có thể là do kẹt ắc phanh, đĩa phanh mòn không đều hoặc kẹt piston phanh.
Đường ống dầu phanh bị nứt, rạn: Nếu xe có hiện tượng này bạn nên mang xe tới những trung tâm uy tín để được kiểm tra và thay thế kịp thời khắc phục những vấn đề, đảm bảo an toàn khi vận hành xe.
Kiểm tra dầu phanh: Nếu dầu phanh có lẫn cặn bẩn có thể khiến cho phanh hoạt động không ổn định tiềm ẩn những nguy hiểm có thể gặp phải khi tham gia giao thông. Nếu mực dầu xuống thấp cần bổ sung, nhưng nếu mực dầu thường xuyên xuống thấp rất có thể hệ thống ống dẫn dầu phanh bị nứt rạn.
Ngoài ra, chủ xe cũng cần thực hiện bảo dưỡng phanh tại mốc bảo dưỡng cấp 20.000km cho xe.
Quy trình bảo dưỡng phanh ô tô | Nội dung bảo dưỡng |
Bước 1: Kiểm tra tổng quát hệ thống phanh: |
|
Bước 2: Kiểm tra hệ thống dầu phanh: |
|
Bước 3: Tháo bánh xe |
|
Bước 4: Kiểm tra tình trạng ống mềm dầu phanh trước |
|
Bước 5: Tháo má phanh, tháo cụm piston – xi lanh phanh bánh xe | |
Bước 6: Kiểm tra và vệ sinh má phanh |
|
Bước 7: Kiểm tra cụm piston và đĩa phanh |
|
Bước 8: Lắp má phanh, lắp cụm piston – xi lanh phanh 2 bánh trước |
|
Bước 9: Kiểm tra ống mềm dầu phanh sau |
|
Bước 10: Tháo tang trống phanh sau |
|
Bước 11: Kiểm tra, vệ sinh guốc phanh, tang trống |
|
Bước 12: Kiểm tra piston và tang trống |
|
Bước 13: Lắp tang trống phanh sau và cụm piston – xi lanh phanh 2 bánh sau |
|
Bước 14: Điều chỉnh phanh đỗ |
|
Bước 15: Lắp 4 bánh xe |
|
Bước 16: Kiểm tra |
|